Forex piyasalarında küçük teminatlarla büyük yatırım yapma şansı sağlayan sisteme kaldıraç sistem denir.
Finans piyasalarında, özellikle Foreks piyasasında çok yaygın olarak kullanılan ve yatırımcıların mevcut yatırım miktarlarının belirlenecek orana göre 10-100-1000 katı büyüklükte işlemler yapmasını sağlayan sisteme kaldıraç denir. İngilizce leverage kelimesinden dilimize kaldıraç olarak geçmiştir.
Kaldıraç Foreks piyasalarında uygulanmaya başladıktan sonra henüz sisteme dair yeterli bilgiye sahip olmayan yatırımcılar tarafından şüpheyle karşılandı fakat sistemin zamanla hem tecrübe edilmesi hem de demo hesaplar kullanılarak daha iyi anlaşılması, Foreks sistemine kayıt olan, dahil olan yatırımcı sayısının artmasında en büyük etkenlerden bir tanesi oldu. Kaldıraç sistemi sabit bir orandan ibaret değildir. Ülkelere göre, bireylere göre bazen de şirketlere göre farklılıklar gösterebilir.
Kaldıraç Oranı
Ülkemizde 2012 senesinde Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) tarafından kaldıraç oranı 1:100 olarak belirlenmiştir. Belirlenen oranla beraber kullanılacak kaldıraç Foreks oranı yatırım yapılan ürüne, yatırımcıların finansal gücüne-geçmişine göre farklılıklar gösterebilmektedir. Kaldıraç oranı arttıkça yatırımcının aldığı risk aslında artmaktadır.
SPK tarafından belirlenen 1:100 kaldıraç oranı, yatırımcı sermayesinin 100 katına kadar pozisyon açabilir ve çeşitli yatırımları değerlendirebilir. Hesabında 10 Dolar olan bir yatırımcının 1000 Dolara kadar işlem yapabileceği anlamına gelir. Yatırımcının ilerleyen dönemde yaptığı yatırımlar dair kar-zarar kaldıraç oranıyla beraber yapılan işlem hacmi beraberinde hesaplanır.
Kazanç Tablosu
Kaldıraç sistemi kazanç tablosunda büyük kar fırsatları açarken aynı zamanda yatırımlarınız için aslında çok daha ufak gerilemeler ile büyük zararlara yol açılabilir demektir. Örneğin hesabına 100 dolar yatıran bir müşteri, kaldıraç oranı 1:100 olan bir sistemde, 10.000 dolarlık işlem hacmine sahip olur. Teminatınızı eğer Euro pozisyonu açarak değerlendirecek olursanız; Euro kurunda 10 kuruşluk bir artış bile size ciddi, miktarlarda para kazandıracaktır. Tam tersi durumda ise 1:100 kaldıraç oranı kullandığınız sistemde, Euro kurunda meydana gelecek %1’lik düşüş teminatınızın tamamını kaybetmenize yol açacaktır.
